Lim, Tara, Ibar - gde otići na rafting tokom leta

05.08.2020

U protekloj nedelji smo išli na tri reke, Lim, Taru i Ibar, na kojima i najčešće boravimo i idemo na rafting. U tekstu su neke informacije o ovim rekama, odnosno o delovima tih reka na koje se najčešće i ide na rafting :

Lim – u delu kroz Srbiju, Lim teče kroz prelepi kanjon, prvi deo kanjona počinje od manastira Kumanice na granici Crne Gore i Srbije, preko Gostuna do Brodareva. U letnjim mesecima, najbolje je krenuti iz Brodareva i ići do plaže Petrovac iznad Prijepolja. Taj drugi deo kanjona je dug oko 15 kilometara, ima par atraktivnih bukova  i prolazi se kroz vrlo lepe predele.

Duž kanjona Lima ide magistralni put E-763 koji povezuje Srbiju i Crnu Goru (Prijepolje i Bijelo Polje) kao i pruga Beograd-Bar. Najbliži gradovi su Prijepolje, Bijelo Polje (CG), Priboj, Nova Varoš, Sjenica...u kanjonu Lima i njegovoj blizini su manastiri Kumanica, Davidovica i Mileševa, vodopadi Sopotnice, planina Jadovnik, a blizu su i popularne destinacije, planine Zlatar (oko 60 km) i Zlatibor (oko 90 km), kao i Uvačko, Zlatarsko i Radoinjsko jezero pa ljubitelji planine i prirode mogu lako da odvoje jedan dan za rafting i dođu na Lim.

Ono što ruži utisak jeste strahovit nemar ljudi prema Limu. Lim od Plavskog jezera do kanjona protiče kroz dolinu, četiri opštine i veliki broj sela (skoro 100000 ljudi ukupno živi u tim opštinama u kojima su deponije često pored reke, pa Lim kada nadođe ponese svo smeće, deo odnese do Potpećkog jezera kod Priboja i prve brane, a deo ostavi po obalama i drveću da nas podseti kako se odnosimo prema njemu. Ništa bolji odnos prema Limu nije ni u Srbiji, pa i na plaži Petrovac, popularnom kupalištu i izletištu brojnih Prijepoljaca vidimo razbacano smeće, a situacija je još gora u samom gradu i nizvodno.

Ipak, Lim se ne da i teče.


Tara – "suza Evrope", reka sa najdubljim kanjonom u Evropi, gorska lepotica, zaštićeno prirodno dobro od strane UNESCO...

Ovog puta ćemo se ograničiti na poslednjih 18 kilometara reke Tare, na delu od Brštanovice (nule) do Šćepan Polja. Oko dvadeset bukova čini ovu reku atraktivnom za rafting i pruža nesvakidašnji doživljaj.

Tara u svom gornjem toku protiče kroz Mateševo gde je u toku izgradnja auto-puta, i relativno male gradove Kolašin i Mojkovac. Posle Mojkovca i ušća Bistrice, Tara teče kroz kanjon, daleko od naselja, a nakon mosta na Đurđevića Tari daleko i od puteva, kroz kanjon u okviru Nacionalnog parka Durmitor. Ta nepristupačnost u njenih poslednjih 85 kilometara toka je i očuvala Taru. Dobar odnos prema Tari i čišćenje i očuvanje reka praktikuju i zaposleni u rafting kampovima na Tari (na Tari ima preko 30 kampova) koji  vode računa o reci i putu. Tara je, posle ušća Sušice gde se i završava područje nacionalnog parka, u poslednjih 20 kilometara pogranična reka između Crne Gore i Bosne i Hercegovine (Republike Srpske). Danas se do startne pozicije za rafting može doći lokalnim putevima sa obe strane.

Šćepan Polje je granični prelaz između Crne Gore i Bosne i Hercegovine, na zaboravljenom i nezavršenom delu međunarodnog putnog pravca E762 koji povezuje Plužine, Nikšić, Podgoricu...sa jedne i Foču, Višegrad, Sarajevo...sa druge strane. Put nije završen zbog višedecenijske priče oko gradnje hidrocentrale Buk Bijela na Drini koja je po prvobitnom planu od poslednjih 18 kilometara Tare i 10 kilometara reke Pive trebala da napravi akumulaciono jezero. Ta namera je sprečena, Tara je zaštićena

Tara se ne da i odoleva ljudskoj pohlepi da od nje napravi jezero.

 

Ibar – reka koja teče kroz Dolinu jorgovana ili dolinu vekova, između gradova, planina, manastira i banja. Start raftinga na Ibru je mesto Ušće koje se nalazi na ušću Studenice u Ibar. 

Ibar je za rafting interesantan tokom cele godine, kroz divljovodašku kajak stazu na Grmčiću, živopisnu klisuru od bukova ispod Spomenika Vojniku do srednjevekovne tvrđave Maglič. 

Na Ibar je lako doći, duž reke ide put E-761, i železnička pruga Beograd-Kosovo Polje. Najbliži gradovi su Kraljevo, Raška, Ivanjica, Novi Pazar...turistički centri Kopaonik i Vrnjačka Banja. U blizini Ibarske klisure su najznačajniji srednjevekovni manastiri Studenica, Žiča, Gradac... banje - Jošanička, Bogutovačka, Mataruška...planine Golija, Stolovi, Goč ... lepi predeli duž njegovih pritoka - Studenice, Brezanske reke, Maglašnice, Lopatnice... i moguće su brojne aktivnosti koje se mogu kombinovati sa raftingom.

Na koju god reku da se odlučite, nećete pogrešiti.